Enige tijd geleden hebben Martijn en ik in het kader van onze verdieping in de Italiaanse cinema één van de laatste werken van Mario Bava bekeken: Cani Arrabbiati (ofwel Rabid Dogs). Het was zeker niet de eerste film van de beste man die we hebben aanschouwd, dus we kunnen een beetje vergelijkingen trekken met eerdere werken. De film is opgenomen in 1974, maar zag door een faillissement van de producent en allerlei gerechterlijke ellende uiteindelijk pas in 1997 het daglicht. Bava heeft het zelf niet meer mogen meemaken..

illustratie: Martijn Dorresteijn

Voor de mensen die Mario Bava niet kennen: hij is één van de grondleggers van het Italiaanse giallo filmgenre (thrillers, misdaadfilms, detectives, soms met een vleugje horror), en ook een grote naam in de horrorwereld. Deze film heeft misschien nog wel wat raakvlakken met dat genre, maar hoort er eigenlijk niet thuis. De meeste giallo’s komen neer op een ‘whodunnit’ met allerlei plotwendingen en red herrings waardoor bijna de hele film lang iedereen het wel gedaan zou kunnen hebben, maar je pas helemaal aan het eind leert hoe het nou echt zit. Dat gaat hier eigenlijk niet op. Het verhaal is namelijk bijzonder simpel.

De film in het kort: vier mannen (al snel nog maar drie) doen een beroving en gaan er met een geldbuit en een gijzelaarster vandoor. Even later worden daar een man met kind en een kleine auto aan toegevoegd. De mannen worden uiteraard door de politie gezocht en achtervolgd. Vanaf dat moment speelt de film zich grotendeels in en om de auto af. Het hele verhaal is eigenlijk een roadtrip op weg naar de veilige uitvalsbasis van de overvallers.

Het camerawerk is behoorlijk claustrofobisch doordat er hoofdzakelijk van binnenin de auto wordt gefilmd. Veel close-ups van zwetende mensen die op elkaar gepropt zitten op de voor- en achterbank. Mede door dit effectief gebruik van de camera is het soms net alsof je zelf ook in die auto zit. De bijbehorende muziek, typische jazzy jaren ’70 filmmuziek (ook geschikt voor (soft)porno), werkt wonderwel samen om de beklemmende sfeer van de film compleet te maken. De stijl is vulgair, gewelddadig en nihilistisch. De dialogen zijn hard en sadistisch. De film is bijzonder rauw en intens, houdt de spanning bijna continu vast en blijft boeien. Goed spul.

Maar…niet alles werkt mee. Ik had de muziek al genoemd. Die werkt in al z’n eenvoud weliswaar heel goed, op één scene na. Bij een zwaar dramatisch en spannend deel van de film slaat de muziek namelijk opeens om in een verschrikkelijk jolig riedeltje dat echt totaal misplaatst is. Die Italianen hadden sowieso vaak in die tijd nogal eens last van, laten we zeggen, ‘aparte’ keuzes waar het filmmuziek betrof, maar meestal vond ik dat vooral hilarisch of op de één of andere manier tóch werken (bij Don’t Torture a Duckling bijvoorbeeld). Hier is het gewoon zonde. Het haalt iedere spanning uit de scene, die vervolgens daarna helemaal om zeep geholpen wordt door verschrikkelijk overacting door twee bad guys.

Dat laatste is sowieso een punt waar ik bij deze film wat moeite mee had: overacting. Het is niet alleen bij die ene scène. Bij een film die zo’n beklemmende sfeer neer wil zetten, zou ik het prettiger hebben gevonden als er iets ingetogener en natuurlijker geacteerd zou worden. Het hoort misschien een beetje bij die tijd, maar toch.. Niet iedere acteur in de film heeft er gelukkig last van.

Ook begonnen we ons tijdens de film iets af te vragen: waar doen ze het allemaal voor? De mannen hebben het in het begin over de hoogte van de buit: 100 miljoen Lire als ik het wel heb. Dat klinkt natuurlijk als een mooi bedrag (de koers van de Lire in 1974 heb ik niet nagezocht), maar bij het betalen van een tolboete en het afrekenen van een tank benzine begonnen we te rekenen. Die 100 miljoen stelt eigenlijk geen ene fuck voor. De schurken stapelen een behoorlijke lijst ernstige delicten op elkaar voor een behoorlijk sneue buit. Prutsers.

Zoals gezegd, dit was niet de eerste film van Mario Bava die we hebben gekeken. Dit was wel verreweg de meest rauwe en nauwelijks vergelijkbaar met die andere films. De andere werken die ik heb gezien zijn allemaal veel gestileerder, maar ook minder intens. Het gebruik van kleur was in die andere films veel kunstmatiger en doordacht. Deze film is vrijwel geheel geschoten zonder gebruik van een studio en sets, maar allemaal op locatie. Het maakt de film dus veel realistischer, maar wel fletser van kleur (hoewel bloed ook hier nog steeds knalrood is). Zoek je een mooie introductie in het werk van Bava, dan kan je beter een andere uitzoeken (Blood and Black Lace of Black Sunday bijvoorbeeld). Maar Rabid Dogs is wel een erg sterke film, hoor..